04 Ekim 2024 itibariyle Covid-19 ile mücadelede aşılanan sayısı kişiye ulaştı.
İZMİR Şehir Hastanesi Çocuk Endokrinoloji Kliniği’nde birinci kere yapılan uygulama ile Tip 1 diyabetli çocuklara ‘yapay pankreas’ olarak isimlendirilen kablosuz loop teknolojisi kullanılarak insülin pompası takıldı. Günde 4-5 sefer insülin enjeksiyonu yapmalarına ya da 10-12 kere de parmak uçlarından kan şekeri ölçmelerine gerek kalmayan çocuklar, kan şekeri bedellerine uzaktan erişim sağlanıp denetim ediliyor. Tip 1 diyabet hastası Kerem Şahin (11), “Pompaya geçmeden evvel insülin kalemleri kullanıyorduk. Bazen kılcal damara denk geliyor ve kanıyordu. Pompaya geçtikten sonra gece şekerim yükseldiyse bile annem ya da babam bir düğmeyle beni uyandırmadan şekerimi denetim ediyor” dedi.
Çocukluk çağında Tip 1 diyabetin tedavisinde kullanılan insülin desteği evvelce şırıngayla ya da insülin kalemleri ile verilirken gelişen teknolojiye bağlı olarak insülin pompaları kullanılmaya başlandı. İnsülin uygulamalarının çocuklar için hayat kurtarıcı olduğunu ifade eden İzmir Şehir Hastanesi Çocuk Endokrinoloji Kliniği Eğitim Sorumlusu ve İzmir Katip Çelebi Üniversitesi (İKÇÜ) Tıp Fakültesi Çocuk Endokrinoloji Bilim Kolu Lideri Prof. Dr. Bumin N. Dündar, yurt dışında yaygın kullanılan insülin pompalarının da diyabetli hastaların hayat konforunu artırdığını kaydetti. Çocuklarda en sık görülen diyabet tipinin Tip 1 diyabet olduğuna dikkati çeken Prof. Dr. Dündar, “Tip 1 diyabet pankreasımızda insülin salgılayan hücrelerin harabiyeti ve insülin eksikliği sonucu ortaya çıkıyor. Diyabetli çocukların kesinlikle dışarıdan insülin almaları gerekiyor. Lakin insülini günümüze kadar, günde 4-5 kere enjeksiyon formunda uygulamak gerekiyordu. Ne yazık ki bir hapı yok yahut fısfısı yok. Ağızdan alınmıyor. Son yıllarda ebatları büyük kablolu pompalar kullanıldı. Artık akıllı sistem pompalar kullanılmaya başladı. Bunların kablolu olması çocukların şikayetlerine neden oluyordu. Loop sistemli kablosuz uygulamalar diyabetlilerin hayatına girdi” sözlerini kullandı.
‘CEP TELEFONUYLA DENETİM EDİLEBİLİYOR’
‘Yapay pankreas’ ismi verilen uygulamayla kan şekeri ölçen aygıtların çocuğa insülin gönderebildiğini tabir eden Prof. Dr. Dündar, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bu sistemi uzaktan da anne babalar cep telefonuyla denetim edilebiliyor. Bu uygulamayı kullanan az merkezlerdeniz. Hasta sayımız giderek artıyor. Erişkin hastalara da uygulanabilir. Yapay zeka teknolojisi ile üretilen pompalarda pompa kendisi de kan şekerini algılayarak insülin ayarlamalarını kendisi yapıyor. Böylelikle hem çocuklar enjeksiyondan kurtulmuş oluyor hem de kan şekerleri daha düzgün hale geliyor.”
4 DİYABETLİ ÇOCUĞA UYGULANDI
Sürekli glikoz ölçüm sistemlerinin insülin pompalarıyla entegre olmasının, insülin pompalarını yapay pankreas haline getirdiğini belirten Çocuk Endokrinoloji Doç. Dr. Eren Er, kablosuz insülin pompalarının loop teknolojisi ve aplikasyonla otomatik insülin veren ya da kesen sistemlere dönüştüğünü kaydetti. Son bir ayda dört diyabetli çocuğa bu sistemleri uyguladıklarını anlatan Dr. Er, “Ailesi çocuk okuldayken kan şekeri bedellerine uzaktan erişip denetim sağlıyor. Bu sistemden aileler de mutlu. Pompaların kablosuz olması hareket kolaylığı sağlıyor. Günlük hayatta cep telefonuyla yönetim edilebiliyor. Dışardan çok fark edilmiyor. Pompaların küçülmesiyle gün içindeki yaşantıyı da olumlu etkiliyor” sözlerini kullandı.
‘ENJEKSİYON YAPMAYA GEREK KALMIYOR’
İzmir Şehir Hastanesi Çocuk Endokrinoloji Kısmı diyabet eğitim hemşiresi Perihan Yetim de ailelere ve çocuklara sistemi kullanmayı öğrenmeleri için bir eğitim verdiklerini belirtip, “Diyabet teknolojileri sayesinde artık bu kadar delim yapmaya, enjeksiyon yapmaya gerek kalmıyor. 3 günde bir enjeksiyon yapan kablosuz insülin pompaları var. Ayrıyeten daima cilt altı kan şekeri ölçümü yapan sensörleri öğretiyoruz. 10 günde bir sensör değiştiriyor. 3 günde bir de insülin enjeksiyonu yapıyorlar” diye konuştu.
‘ŞEKERİM DAHA NİZAMLI OLDU’
Bir yıl evvel Tip 1 diyabet tanısı alan 5’inci sınıf öğrencisi Kerem Şahin de “Pompaya geçmeden evvel insülin kalemleri kullanıyorduk. Bazen kılcal damara denk geliyor ve kanıyordu. Pompaya geçtikten sonra gece şekerim yükseldiyse bile annem ya da babam bir düğmeyle beni uyandırmadan şekerimi denetim ediyor. Bir sefer deliyoruz. İnsülini veriyoruz. Benim hoşuma gitti şekerim daha tertipli oldu. Okula telefonla gidiyorum. Diyabet olduğum için müsaade veriliyor. Yemeğimi ölçüyor, karbonhidratımı girip ona nazaran insülini veriyorum” diye konuştu.
‘UYKUSUZ GECELERİMİZ OLMUYOR’
Kerem Şahin’in babası Hakan Şahin ise insülin kalemlerinden bu sistem sayesinde kurtulduklarını lisana getirip, “Telefonla müdahalemizi yapıyoruz. Uykusuz gecelerimiz olmuyor. Gece daima parmaktan şeker denetimi yapıyorduk. Bu halde çok rahatız. Gerekli eğitim aldık lakin biraz maddi imkanlara bağlı. Devletimiz Tip 1 diyabetli çocuklar için bu sistemin bir kısmını karşılarsa çok mutlu oluruz. Pompa ve sensörlerin aylık maliyeti 20-25 bin lira civarında” dedi.
‘AKILLI SAATTEN DENETİM EDİYORUM’
İki yıl evvel tanısı koyulan 7’nci sınıf öğrencisi Hikaye Beril (12) Dağdelen de “Başlangıçta çok zorlanıyordum. Zira hiçbir şey bilmiyordum. İnsülin iğnesi canımı acıtıyordu. Pompa konfor sağladı. 2 ay evvel pompaya başladım. Okula gidiyorum arkadaşlarım, öğretmenlerim biliyor. Telefon olağanda yasak fakat özel durum nedeniyle müsaade ediliyor. Fakat telefonu çıkarmama çok gerek kalmıyor. Akıllı saat kullanıyorum. Saatten daha kolay takip ediyorum. Gün içinde sık sık bakıyorum. Bedellerim, daima birebir seviyede gitmiyor. Bu durumlarda alarm çalıyor. Ailemdeki herkes görüp şekerime müdahale ediyor” diye konuştu.
İzmir’de Sokak Köpeğinin Saldırısına Uğrayan 6 Yaşındaki Çocuk Yaralandı
Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.